همه چیز در رابطه با مرگ سرخ و سفید

[Heart]

آخرالزمان، آن‌گاه که جهان زیر آوار ستم و گناه و ناراستی دفن شده است و امیدِ نجات و گشایش از دل‌های مردمان به‌کلی رخت بربسته، موج‌های بلا نیز از هر سو «آخر زمانیانِ» غرق در بحر معصیت را فراخواهد گرفت. این، وعیدی است که معصومان(ع) در روایت‌های خویش داده‌اند. حدیث‌های مختلفی که به توصیف شرایط و زمانۀ آخرالزمان پرداخته‌اند، اغلب دربردارندۀ هشدارهایی مهم هستند؛ انذارهایی که از بلاهای گوناگون و سختی‌های دردناک حکایت می‌کند.

مرگ سرخ و مرگ سفید

امیرالمؤمنین(ع) در حدیثی که جزو روایت‌های معروف آخرالزمانی است، از وقوع گستردۀ دو نوع مرگ در آستانۀ ظهور حضرت منجی(عج) خبر داده‌اند. مولای متقیان، علی(ع) فرموده‌اند که «اندکی پیش از ظهور قائم (عج) مرگ سرخ و مرگ سفید اتفاق می‌افتد...؛ و اما مرگِ قرمز، همان کشته‌شدن با شمشیر؛ و مرگ سفید، همان طاعون است». [۳]

جالب اینکه امام جعفر صادق(ع) نیز در روایتی از «مرگ سرخ» و «مرگ سفید» و میزان کشته‌های فراوانِ این دو مرگ در روزگار پیش از ظهور آگاهی داده‌اند. حضرت(ع) فرموده‌اند که «پیش از قیام قائم، علیه‌السلام، دو مرگ و میرِ عمومی رخ دهد؛ یکی مرگ سرخ و دیگر، مرگِ سپید، تا به غایتی که از هر هفت تَن، پنج تَن برود. مرگ سرخ، با شمشیر و مرگ سپید، با طاعون است». [۴]

دربارۀ شمارِ بیرون از حدّ تصورِ مرده‌ها و کشته‌ها در آخرالزمان، روایت دیگری نیز در دست است. ابوبصیر و محمد بن مسلم نقل کرده‌اند که از امام جعفر صادق(ع) شنیدیم که فرمودند که ظهور حضرت منجی (عج) رخ نخواهد داد «تا آنکه دو ثلثِ [= دو سوم] مردم از بین بروند. گفته شد چون دو ثلث مردم از بین بروند، پس چه کسی باقی می‌ماند؟ فرمود: آیا دوست نمی‌دارید که شما آن ثلث باقی باشید؟» [۵]

این را نیز باید یادآور شد که همچنان‌که در متنِ روایت‌ها نیز تصریح شده، «مرگ سرخ» مرگی است که در پی جنگ‌ها و آشوب‌ها و خون‌ریزی‌های گسترده و عالم‌گیر رخ خواهد داد. اما «مرگ سفید» را هم می‌توان به‌طور خاص همان بیماری طاعون دانست؛ و هم این‌طور برداشت کرد که لفظ «طاعون»، مَجاز است از بیماری‌های همه‌گیرِ فراگیر. البته این نوع مجاز در میان عرب رایج است و امروزه نیز بسیاری از مردمان عرب‌زبان وقتی می‌خواهند از ویروس کرونا یاد کنند، از آن با عنوان «وبا» نام می‌برند.